NARODOWA ORGANIZACJA WOJSKOWA W POWIECIE SIERPECKIM

Na temat działalności NOW w powiecie sierpeckim w okresie okupacji brak jest wyczerpujących danych.
Było to zbrojne ramię przedwojennego Stronnictwa Narodowego, utworzone na bazie Samodzielnych Batalionów Mazowsza Płockiego-organizacji powołanej przez Teodora Grabeckiego ps. "Poręba". Z jego inicjatywy już na przełomie X/XI 1939 r. powstał Płocki Samodzielny Batalion Narodowej Organizacji Wojskowej.
Płocki Samodzielny Batalion NOW oraz Samodzielne Bataliony Mazowsza Płockiego jesienią 1942 r. weszły w skład AK.
"Poręba" zaangażował się w działalność NOW na terenie północnego Mazowsza razem z Kazimierzem Iłowieckim , właścicielem fabryki cukierków w Borkowie koło Sierpca, której zapewne wielu pracowników miało powiązania z ruchem narodowym.

Początkowo organizacja zbrojna tworzona przez narodowców nie posiadała stałej nazwy.
Część działaczy Stronnictwa Narodowego nastawionych opozycyjnie wobec władz ugrupowania tworzyła własną Narodowo-Ludową Organizację Wojskową, używano też prawdopodobnie nazwy Narodowo-Ludowa Organizacja Walki.
Najczęściej jednak stosowano określenie Organizacja Wojskowa, zaś w 1941 r. przyjęto nazwę Narodowa Organizacja Wojskowa.

Na czele Samodzielnego Batalionu Sierpeckiego NOW stanął prawdopodobnie Lesław Brudnicki ps. "Brochwicz", zaś jego współpracownikami byli: Stefan Majewski i Przemysław Klicki.
Jako pierwszego dowódcę wymienia się także ppłk Józefa Rokickiego.
Organizacja zyskała poparcie głównie w gminach powiatu sierpeckiego, które sąsiadowały z powiatem płockim. Ponadto oddziaływała także na gminy leżące na północ od Sierpca oraz w powiecie lipnowskim.

W celu zapewnienia bezpieczeństwa obowiązywał system piątkowy. Tadeusz Koziorowski "Zygfryd", zwerbował dalszych członków: ppor. rez. Józefa Koziorowskiego ze Zglenic, Seweryna Bojanowskiego, Władysława Rycharskiego i Stanisława Bogdana Koziorowskiego.
Struktura Samodzielnych Batalionów NOW uwzględniała podział na kompanie, plutony, drużyny i sekcje. W powiecie sierpeckim batalion składał się z 3 kompanii.
Dowódcą 1 kompanii i jednocześnie zastępcą L.Brudnickiego był Józef Koziorowski, 2 kompania podlegała ppor rezerwy Gaworskiemu z Borkowa Wielkiego, dowódcą 3 kompanii był ppor Zygmunt Przybysz ze Zglenic.
Dowódcami plutonów byli m.in: Zygmunt Kolczyński, Zygmunt Czachorowski - obaj ze Zglenic, Zygmunt Czarnomski.
Dowódcą drużyny w Sierpcu był Koziorowski - właściciel gospodarstwa przy "Jeziórkach".
Sierpc organizacyjnie podlegał 1 kompanii.

Poza Sierpcem ośrodki NOW znajdowały się także: we wsi Zglenice Duże, prawdopodobnie w Raciążu oraz w Dąbrówkach koło Sierpca. W tej ostatniej mieszkało rodzeństwo Teske - Maria "Dewajtis" i Witold "Rawicz" . W domu ich ojca, Antoniego Teske, ukrywana była broń zebrana jeszcze po kampanii wrześniowej. Wykorzystywano ją między innymi do szkolenia bojowego, w którym uczestniczyło kilka osób z Dąbrówek i okolic.
"Rawicz" zajmował się wywiadem opartym na informacjach uzyskiwanych od współpracującej z organizacją ludności wiejskiej. Poddano ciągłej obserwacji linie kolejowe i drogi, zwłaszcza szosę wiodącą w kierunku Mławy.
W Sierpcu z NOW związany był Ryszard Busz i prawdopodobnie Jan Kłobukowski . W powiecie sierpeckim organizacja wydawała także przez jakiś czas własną gazetkę "Czołem", powielaną w gminie Mochowo z inicjatywy L. Brudnickiego i T. Koziorowskigo. W redagowanie i wydawanie prasy zaangażowani byli także: Józef Koziorowski, Stefan Majewski, Władysław Rycharski. Informacje do gazetki pochodziły z nasłuchu radiowego, który prowadzili L. Brudnicki i J. Koziorowski. Główny punkt kolportażu prasy mieścił się w gospodarstwie Stefana Szymańskiego we wsi Myszewo.

Jesienią 1942 r. większość członków Narodowej Organizacji Wojskowej weszła w skład Armii Krajowej. Pozostali utworzyli Narodowe Siły Zbrojne, pod dowództwem płk. Ignacego Oziewicza ps. "Czesław". Wsród tych, którzy wybrali NSZ był Witold Teske.