Powrót

Sieprscy - Feliks i Andrzej    

Prawdzic - herb rodu Sierpskich (Sieprskich) - stał się też podstawą herbu miasta Sierpca.

Od około 1400 r. do połowy XVI wieku Sierpc stanowił własność rodu wywodzącego się z Gulczewa a pieczętującego herbem "Prawdzic". Od lat 70-tych XV w. gałąź Prawdziców władających Sierpcem przyjęła nazwisko Sieprskich. Te półtora wieku to "złoty okres" w historii miasta , gdy Sierpc, sięgający 2000 mieszkańców, był drugim po Płocku miastem północnego Mazowsza, kwitnącym gospodarczo i wzbogacającym naukę polską wybitnymi mężami. Sieprscy należeli do najznakomitszych rodów mazowieckich, bywali kasztelanami, starostami, wojewodami. Oni ufundowali w Sierpcu murowane kościoły, założyli miasto Bieżuń, przyczynili się do erygowania parafii w Bieżuniu i Szczutowie dla których ufundowali kościoły , uzyskali liczne przywileje dla Sierpca. Z tych licznych tytułów zasługują na poczesne miejsce w panteonie Znakomitych Sierpczan. Z kilkunastu znanych przedstawicieli kilku pokoleń tej rodziny, zwracamy szczególną uwagę na Feliksa (zm. 1519) i jego syna Andrzeja (1494 - 1572).

Feliks był synem Andrzeja z Gulczewa, podkomorzego płockiego (zm. 1480) i wspólnie z bratem Prokopem odziedziczył obszerne dobra w ziemiach : płockiej (Gulczewo, Sierpc,Bieżuń) oraz gostynińskiej i dobrzyńskiej. Nie doszedł do tak wysokich godności w Księstwie Płockim i Królestwie Polskim jak wielu innych Prawdziców ( był tylko podkomorzym płockim) ale za to był niezwykle zapobiegliwym gospodarzem i hojnym fundatorem. M.in. wyjednał dla Sierpca przywilej na odbywanie jarmarków w dzień św. Łucji (1489) a dla sukienników sierpeckich przywilej królewski na stosowanie własnego stempla (1509). Na miejscu domniemanego objawienia wzniósł wraz z bratem kaplicę a później kościół p.w. Wniebowzięcia NMP , wzniósł także inne murowane kościoły (Farny, św. Ducha, św. Krzyża). Przebywał przez całe życie głównie w Sierpcu i jako pierwszy Prawdzic przyjął nazwisko Sieprski. Błyskotliwą karierę państwową zrobił natomiast jego syn Andrzej (1494- 1572). Cieszył się on wielkim poważaniem na dworze królewskim (szczególnie u królowej Bony). Uczestniczył w kilku ważnych poselstwach i komisjach królewskich (m.in. do ustalania granicy między Polską a Prusami Książęcymi), w czasie pogrzebu króla Zygmunta I Starego był chorążym pochodu żałobnego. Uzyskał kolejno urzędy: kasztelana dobrzyńskiego (1536), kasztelana płockiego (1539), wojewody rawskiego (1542), wreszcie starosty i wojewody płockiego (1554). Był znakomitym gospodarzem i administratorem, za jego czasów liczba bydła i trzody w niektórych jego dobrach wzrosła aż pięciokrotnie. Położył wielkie zasługi dla uporządkowania gospodarki zaniedbanego starostwa płockiego i miasta Płocka (m.in. odbudował zniszczony zamek). Choć w jego czasach gwałtownie rósł wyzysk chłopów, Andrzej Sieprski w swoich dobrach nie zwiększał a nawet zmniejszał powinności chłopskie. Był człowiekiem bardzo światłym. Choć należał do przywódców tzw. stronnictwa katolickiego, nawoływał do tolerancji religijnej