Tajemnice Jakuba G., czyli Gójsk, Szczutowo i Sierpc na kartach przygodowej powieści Krzysztofa Niedziałkowskiego

Krzysztof Niedziałkowski: "Tajemnice Jakuba G.", czyli Gójsk, Szczutowo i Sierpc na kartach przygodowej powieści

Krzysztof Niedziałkowski: "Tajemnice Jakuba G.", czyli Gójsk, Szczutowo i Sierpc na kartach przygodowej powieści

Jest pełnia lata, a to najlepszy moment, by przeczytać wakacyjną, przygodową powieść Krzysztofa Niedziałkowskiego "Tajemnice Jakuba G.". Jeśli ten argument nie jest wystarczający, to mam jeszcze jeden. Akcja tej powieści rozgrywa się w Sierpcu, Gójsku i Szczutowie, a to dla wielbicieli tych terenów, ich walorów przyrodniczo-historycznych, czy po prostu mieszkańców, prawdziwa gratka.

Krzysztof Niedziałkowski to człowiek, który Mazowsze i Kujawy ma w sercu. Urodził się w 1964 roku w Skępem. Przygodę z pisaniem rozpoczął już w 1982 roku, będąc uczniem liceum w Bieżuniu. Zarówno jego debiutancki wiersz, jak i kolejne liryki odnaleźć można w lokalnych periodykach. W swoim dorobku ma także utwory prozatorskie, jak powieść dla dzieci i młodzieży "Mateusz i Kamienny Krąg" czy powieść fantastyczną "Strażnik czasu. Początek". Jest członkiem Włocławskiego Towarzystwa Naukowego oraz Dobrzyńsko-Kujawskiego Towarzystwa Kulturalnego.

Niedawno ukazała się jego kolejna książka, o intrygującym tytule, "Tajemnice Jakuba G.". Jest ona literacką podróżą do miejsc naznaczonych wspomnieniami Autora, gdzie piękno malowniczego krajobrazu i ludzkie historie dają szerokie pole dla wyobraźni. Bohaterem tej, rozgrywającej się w czasach PRL-u (upalne lato 1976 roku), historii jest młody toruński dziennikarz, historyk, arche­olog-amator, niespełna 30-letni Marek. W wolnych chwilach czytuje Lema, uwielbia gierkę "Wilk i Zając", jest niespokojny duchem, na co z pewnością wpływ miało trudne, naznaczone utratą rodziców dzieciństwo. Pewnego dnia dostaje on zlecenie od swojego przełożonego, by w maleńkim Gójsku poobserwować życie mieszkańców, posłuchać, czym żyje mazowiecka wieś i napisać, na podstawie tych obserwacji, artykuł. Marek otrzymuje kwaterunek u gójskiego stróża nocnego o spirytystycznych zdolnościach, Jakuba Gawłowskiego. Kilkunastodniowy pobyt w Gójsku całkowicie odmieni życie niespokojnego ducha, jakim do tej pory był Marek. Tutejsze tajemnice, ludzkie historie i dramaty, a nawet ukryte skarby, staną się dla niego świetną okazją nie tylko do napisania ciekawego artykułu, ale także całkowitego przewartościowania swojego życia.

Krzysztof Niedziałkowski niezwykle malowniczo oddaje walory opisanych w książce miejsc. Idylliczne scenerie gójskiej wsi i okolic, do tego wplecione autentyczne zdarzenia znane z historii (np. dotyczące budowy kościoła w Gójsku i wkładu w tę inicjatywę księdza Walentego Załuskiego), wątki przygodowe, a nawet miłosny, to wszystko sprawia, że powieść ta sprawdzi się jako idealna wakacyjna lektura, która niezwykle smakuje czytana np. nad jeziorem Urszulewskim.

Podoba mi się styl Autora, ładny język, poprawnie budowane zdania. Bliska jest mi plastyczność, z jaką oddał piękno krajobrazu, tak drogiemu sercu każdego, kto choć raz spędzał wakacje w ośrodku wypoczynkowym w Szczutowie, chadzał po okolicznych lasach, kąpał się w jeziorze. Atrakcyjność historii podnosi umiejscowienie jej w znanych miejscach. Jeśli chodzi o Sierpc, jest to dworzec PKP, Centrum Kultury (i tu moja mała uwaga - w roku, w którym rozgrywa się akcja powieści, był to Dom Kultury. Miejsce to przemianowane zostało na Centrum Kultury i Sztuki całkiem niedawno, bo w 2012 r.), dworzec PKS przy ulicy Konstytucji 3 Maja. Gójsk z lat 70. XX wieku to w oczach Autora tętniąca życiem wioska, w której obok  remizy OSP był basen dla mieszkańców, a tuż przy nim bufet z przekąskami. Autor umiejscawia wydarzenia także w kawiarni połączonej z salą telewizyjną w centrum wsi, w kościele parafialnym, na tamtejszej plebani, w GS-owskim sklepie tuż przy głównej drodze, czy w szkole. Ciekawie oddane zostały w tej powieści także realia PRL-u, wraz ze sposobem funkcjonowania ówczesnych służb mundurowych, czy działalnością harcerską. 

Czytając tę historię nie sposób nie mieć skojarzeń z kultową serią powieści przygodowych "Pan Samochodzik" Zbigniewa Nienackiego. Dziennikarz, historyk i amator archeolog Marek, jest niczym bohater Nienackiego, Tomasz NN. Oprócz jednakowych zainteresowań i uprawianego zawodu, obydwaj panowie trafiają w sam środek tajemniczych zdarzeń, z których zawsze potrafią się wyplątać, a do tego w podobny, mocno niezdarny sposób nawiązują relacje damsko-męskie.

Powieść Krzysztofa Niedziałkowskiego polecić można zarówno jako lekturę dla młodzieży, jak i dla dorosłych (szczególnie tych, którzy pokochali powieści w stylu "Pana Samochodzika"). Zastrzeżenia mogę mieć tu jedynie do kilku wątków, które ciekawie się rozpoczęły, ale w toku rozwoju historii, całkowicie rozmyły (wątek skarbu z czasów powstania styczniowego, kryminalny wątek z rzezimieszkami z czarnej Wołgi, czy motyw morderstwa dokonanego na rodzinie dziennikarza z Sierpca).

"Tajemnice Jakuba G." to powieść, którą z pełną odpowie­dzialnością mogę polecić, zarówno jako regionalistka rozkochana w opisanych tu miejscach, jak i osoba, która trochę różnych pod względem literackim powieści już przeczytała. Niniejsza historia bliska będzie zarówno wszystkim tym, którzy związani są adresem zamieszkania lub sentymentem z Gójskiem, Szczutowem czy Sierpcem, jak i tym, którzy lubią ludzkie historie, pełne uniesień, dramatów, refleksji nad ulotnością naszego życia.

Krzysztof Niedziałkowski, Tajemnice Jakuba G., Warszawa 2025, 381 s.

Po więcej informacji na temat ukazujących się książek regionalnych lub po polecenia literackie zapraszam na kanał literacki Ex Libris

Ex Libris na FB