2/2000
Muzyka nad Sierpienicą
Z Dyrektorem Państwowej Szkoły Muzycznej I0 i Społecznej Szkoły Muzycznej II0 w Sierpcu - mgr Ryszardem Badowskim, rozmawia Jan Burakowski.

Jan Burakowski: Od października ubiegłego roku przy sierpeckich szkołach muzycznych działa Orkiestra Szkolna pod kierownictwem Józefa Komorowskiego. Jakie były przesłanki powstania Orkiestry i jakie nadzieje wiąże Pan z jej istnieniem?

Ryszard Badowski: "Orkiestra " to jeden z przedmiotów nauczania w szkołach muzycznych. Można go ograniczyć do nauczania werbalnego ale oczywiście nauka na "żywym organizmie" własnego zespołu instrumentalnego daje lepsze rezultaty. Wcześniej już funkcjonowały: chór szkolny i małe zespoły instrumentalne, ale to nie wystarcza. Praca w ramach orkiestry przynosi uczniom wielorakie korzyści: uczy gry w zespole, dyscypliny i dokładności, oswaja z występami publicznymi. Koncerty dają satysfakcję uczniom i ich nauczycielom, no i oczywiście rodzicom uczniów.

Zorganizowanie orkiestry to kolejny etap rozwoju szkoły, świadczący o jej okrzepnięciu i dorobku. Staje się to możliwe dopiero, gdy szkoła dysponuje rozwinięta strukturą (wiele kierunków nauczania) i kadrą o wysokich kwalifikacjach.

Jaki jest skład orkiestry?

Gra w niej obecnie 36 uczniów - tych najbardziej zaawansowanych. Podstawą jest sekcja instrumentów dętych (bardzo dobrze u nas rozwinięta), dalej gitary i sekcja rytmiczna. W przyszłości zamierzamy skład orkiestry uzupełnić o róg.

Powiedział Pan "...powstanie orkiestry to kolejny etap rozwoju Szkoły Muzycznej, świadczący o jej "dorosłości". Ale przypomnijmy, jakie były początki szkolnictwa muzycznego w naszym mieście.

Pierwsza data to rok 1972. Powstaje wtedy w Sierpcu - z inicjatywy dra Marcina Kamińskiego, wybitnego muzyka, dyrektora Szkoły Muzycznej w Płocku - Społeczne Ognisko Muzyczne (SOM). Z sierpczan dla jego powstania najbardziej zasłużył się: Jakub Grodzicki, ówczesny z-ca inspektora szkolnego ds. kultury. Jakub Grodzicki został też pierwszym kierownikiem SOM. Ognisko rozpoczęło naukę gry na fortepianie, akordeonie i gitarze, początkowo wyłącznie w oparciu o nauczycieli dojeżdżających z Płocka. Dalsze etapy to utworzenie w Sierpcu filii Państwowej Szkoły Muzycznej I0 w Płocku (1982), przekształcenie tej filii w samodzielną szkołę (PSM I0 - 1988), nadanie Szkole imienia Marcina Kamińskiego (1994), wreszcie powołanie Społecznej Szkoły Muzycznej II0 (SSM II0 - 1995). Równolegle rozwijał się społeczny ruch miłośników muzyki, popularyzujący kulturę muzyczną w mieście i powiecie i wspierający działalność szkoły. W 1982 r. zawiązana zostaje sierpecka filia Towarzystwa Muzycznego w Płocku, przekształcona w 1994 r. w samodzielne Sierpeckie Towarzystwo Muzyczne (STM). Aktualnie Towarzystwem, posiadającym także filie Ognisk Muzycznych w Skrwilnie i Zawidzu, kieruje bardzo zasłużony dla jego rozwoju Zenon Ligowski. W poprzednich latach bardzo zasłużyła się dla jego rozwoju także Pani Krystyna Szczepek.

Pan towarzyszył rozwojowi szkolnictwa muzycznego w naszym mieście prawie od jego początków. Przypomnijmy także innych nauczycieli - pionierów.

Pracuję jako nauczyciel w Sierpcu i kieruję SOM i szkołami od 1981 r. W tym samym roku rozpoczęli pracę także: moja żona, Marianna, Jan Wojtas i , nieżyjący już, Sławomir Dłużniewski.

Nie jest Pan rodowitym sierpczaninem. Jakie okoliczności sprawiły, że podjął Pan pracę w naszym mieście?

Pochodzę z Ciechanowa i w tym właśnie mieście podjąłem pracę po ukończeniu studiów. Do Sierpca ściągnął mnie dr Marcin Kamiński, gdy okrzepło Społeczne Ognisko Muzyczne i zaistniały warunki do powołania filii Szkoły Muzycznej I0.

Szkoła uzyskała na swoje potrzeby w 1990 r. samodzielny, spory budynek przy ul. Armii Krajowej, jest też nieźle zaopatrzona w sprzęt muzyczny, posiada specjalistyczną bibliotekę. A jak przedstawia się aktualnie jej "potencjał ludzki"?

Obecnie pobiera u nas naukę dokładnie 200 uczniów: 117 w PSM I0, 23 w SSM II0 i 60 w SOM. Kadra nauczycielska to 15 osób, w tym 5 to wychowankowie naszej Szkoły, którzy po ukończeniu studiów muzycznych zdecydowali się podjąć pracę w rodzinnym mieście. Są to: Izabella Jezierska (fortepian), Michał Lorek (fortepian), Dariusz Wiączek (gitara), Andrzej Wojtas (klarnet - to już drugie pokolenie Wojtasów w naszej szkole!) oraz Sławomir Żórawski (trąbka). Jesteśmy jedną z większych szkół muzycznych I0 w miastach powiatowych Mazowsza.

Zsumujmy dotychczasowy dorobek sierpeckiego szkolnictwa muzycznego...

"Wypuściliśmy" prawie 500 absolwentów: SOM nieco ponad 300, PSM I0 - 183 a SSM II0 - 9 (to jej pierwsi absolwenci). Warto zaznaczyć, że około 30 % absolwentów PSM I0 podejmuje dalszą naukę w średnich szkołach muzycznych a sporo także w uczelniach wyższych. O absolwentach wyższych uczelni muzycznych pracujących w Sierpcu już wspomniałem, wielu dalszych pracuje w innych miastach jako nauczyciele wychowania muzycznego czy też profesjonalni muzycy w różnych orkiestrach i zespołach . Nasi uczniowie i absolwenci zanotowali sporo sukcesów w rozmaitych konkursach i przeglądach muzycznych - regionalnych i ogólnopolskich. Np. Jacek Małachowski, absolwent naszej PSM I0 (obecnie uczy w PSM II0 w Mławie) został nagrodzony w 1998 r. w Ogólnopolskim Konkursie Akordeonowym i wytypowany do konkursów międzynarodowych. Również w konkursach akordeonowych zostali wyróżnieni: Krzysztof Gawliński (1987) i zespół akordeonowy (1992), a w konkursach pianistycznych Aleksandra Wolańczak (1990) i Anna Maria Badowska (1992).

Szkoła I0 poprzedzona jest przymiotnikiem "państwowa" a szkoła II0 "społeczna". Co symbolizują te określniki?

Głównie różnice w źródłach finansowania. Szkoła państwowa utrzymywana jest wyłącznie z budżetu państwa a społeczna w znacznym stopniu z czesnego opłacanego przez uczniów (mniej więcej połowa kosztów, reszta z dotacji państwowej). Podobny jest sposób finansowania Społecznego Ogniska Muzycznego. Zaznaczam, że źródła finansowania nie mają wpływu na program nauczania - absolwenci SOM uzyskują uprawnienia takie same jak absolwenci PSM I0 a absolwenci SSM - jak absolwenci średnich państwowych szkół muzycznych.

Szkoła muzyczna to nie tylko nauka gry na instrumentach. Na "marginesie" swej działalności szerzycie także kulturę muzyczną i dostarczacie miłośnikom muzyki wrażeń estetycznych. Ostatnio (3 marca) mieliśmy możliwość uczestniczyć w pięknym koncercie karnawałowym Waszej Orkiestry Szkolnej...

Publiczność z miasta ma okazję słuchać licznych występów naszych zespołów instrumentalnych, chóru, orkiestry szkolnej. Dużym zainteresowaniem cieszą się doroczne popisy absolwentów. Szeroki zakres ma akcja koncertowa prowadzona przez Sierpeckie Towarzystwo Muzyczne przy naszym współudziale. Zorganizowano dotychczas ponad 200 koncertów, w czasie których melomani z Sierpca i okolicy mieli możliwość wysłuchać indywidualnych wykonawców (w tym uczestników Konkursu Chopinowskiego), zespołów i chórów z Bydgoszczy, Katowic, Łodzi, Warszawy i Poznania. Organizowaliśmy także koncerty kompozytorskie, poświęcone twórczości Tadeusza Paciorkiewicza, wybitnego kompozytora rodem z Sierpca i Marcina Kamińskiego, naszego patrona, duże koncerty w latach jubileuszów naszej szkoły (z udziałem absolwentów z lat poprzednich). O dorosłości naszej szkoły świadczą też prace magisterskie poświęcone tematom z nią związanym (rozwój SM I0, rozwój SOM, losy absolwentów i in.). Zanotowaliśmy ich już 6.

Czy to kres Waszych możliwości w zakresie upowszechniania muzyki w naszym mieście?

Na pewno nie. Wraz z rozwojem szkoły zwiększają się również i możliwości działalności upowszechnieniowej (choć z występami publicznymi nie można przesadzać, by nie kolidowały one z podstawowymi obowiązkami szkoły). Na przykład orkiestra szkolna dorasta do tego, by zaprezentować od czasu do czasu melomanom koncerty wartościowej muzyki poważnej i rozrywkowej (w typie ostatniego koncertu karnawałowego). Ale wymaga to zainteresowania i życzliwości innych "podmiotów" a z tym bywa różnie

Czego trzeba życzyć sierpeckim szkołom muzycznym i ich Dyrektorowi u progu nowego wieku i tysiąclecia?

Kontynuowania tego, co sprzyjało ich rozwojowi dotychczas: obdarzonych talentem i chęcią pracy uczniów, ambitnych rodziców, gotowych kształcić utalentowane dzieci, mimo często trudnych warunków materialnych, pełnych zapału do pracy nauczycieli. A także życzliwości władz miejscowych i sponsorów - bo potrzeby materialne są znaczne. Bardzo przydałyby się nam nowe instrumenty, trzeba też pilnie zamienić na bardziej nowoczesne ... ogrzewanie, bo korzystamy ciągle z pieców węglowych.

Dziękuję za rozmowę
P.S. Aktualnie trwają zapisy do Szkoły Muzycznej I0 na rok szkolny 2000/2001. Podania należy składać do 15 maja b.r.