Powrót

German Kazimierz     (1907-08-13 – 1983-09-01)

Urodził się w miejscowości Zbójno koło Lelic (wg. innych źródeł w Grodkowie­-Morgi), gdzie ojciec jego był gajowym w dobrach rodziny Gościckich, swych dalekich krewnych. Pochodził ze spaupe­ryzowanej rodziny o korzeniach ziemiańskich. Jego pradziad, Charles Germain, był Francuzem, oficerem napoleońskim. Ranny podczas odwrotu armii napoleońskiej spod Moskwy (1812r) osiadł w Polsce i ożenił się z Dorotą Zdziarską, dziedziczką znacznego majątku Zdziar w woj. płockim. Dziadek Kazimierza Germana, Adam, hulaka i donżuan, roztrwonił rychło odziedziczony majątek i skazał swoje liczne potomstwo (miał 6 żon !) na poniewierkę. Jego siostra Ewa wyszła za mąż za Gościckiego, dziedzica Lelic i kilku innych okolicznych folwarków. Po zwolnieniu ojca Kazimierza z funkcji gajowego w 1915 roku, rodzina Germanów osiadła w Grodkowie -Morgach koło Suska, wegetując na maleńkim dwu morgowym gospodarstwie.

Kazimierz ukończył 5-klasową szkołę w Susku, a następnie drogą korepetycji udzielanych mu bezpłatnie przez kierownika szkoły w Susku, Bronisława Chojnackiego, opanował materiał 6 i 7 klasy szkoły podstawowej. W okresie późniejszym ukończył szkołę rolniczo hodowlaną w Dęblinie (1929-1930) i Wyższy Kurs Rolniczy im.Stanisława Staszica w Warszawie (1934). Wiedzę poszerzał też na innych kursach a przede wszystkim drogą rozległych lektur.

W początkach lat 20-tych pracował jako robotnik przy budowie linii kolejowych. Bardzo aktywny z natury, wcześnie rozpoczął działalność społeczną i polityczną w organizacjach młodzieżowych do czego zachęcał go Bronisław Chojnacki. Od 1923 roku był członkiem Związku Młodzieży Wiejskiej "Siew" (koło w Susku). Szybko dał się poznać jako rzutki organizator i dobry mówca - agitator. Jako aktywista ZMW, następnie Stronnictwa Ludowego "Wyzwolenie", w skali powiatowej a wkrótce i wojewódzkiej, organizował biblioteki, koła zainteresowań, zespoły, kursy dla analfabetów. Od 1931 do 1936 roku był prezesem Powiatowego Zarządu "Siewu" w Sierpcu a od 1933 roku także członkiem Zarządu Wojewódzkiego w Warszawie.

Od dawna współpracujący z ze spółdzie­lczością wiejską, w 1937 roku został zatrudniony na stanowisku instruktora spółdzie­lczości i zbytu przy Okręgowym Towarzystwie Organizacji i Kółek Rolniczych w Sierpcu, na którym szybko osiągnął doskonale rezultaty w skupie trzody chlewnej. Przyjaźnił się w tym czasie z wieloma wybitnymi Sierpczanami o rozmaitych orientacjach politycznych - m.in. z Zygmuntem Wolskim, Bronisławem Chojnackim, Henrykiem Tułodzieckim i Franciszkiem Midurą.

Od pierwszych dni okupacji, zagrożony aresztowaniem, ukrywał się na wsi w powiecie sierpeckim i na innych terenach a także w Warszawie. Rychło podjął działalność podziemną, wiążąc się od lutego 1940 roku ze Związkiem Rewolucyjnych Rad Robotniczo-Chłopskich "Sierp i Młot". Po powstaniu Polskiej Partii Robotniczej w skład której weszły drobne organizacje komunistyczne, w tym także "Sierp i Młot", został 25 lutego 1942 roku sekretarzem Komitetu Okręgowego PPR w Płocku, wszedł później również w skład Komitetu Obwodowego w Łodzi. Odegrał na północnym Mazowszu istotną rolę w organizacji Gwardii Ludowej, prowadzeniu działalności sabotażowej, wydawaniu podziemnej prasy i ulotek (był współre­daktorem organu Komitetu Okręgowego PPR pt. "Głos Mazowsza"). Pod koniec okupacji i w pierwszym okresie po wyzwoleniu był bardzo aktywny w organizowaniu na północnym Mazowszu rad narodowych i innych organów administracji podporządkowanej PKWN-owi.

15 lutego 1945 roku Kazimierz German został wybrany sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PPR dla woj. warszawskiego. Na tym stanowisku odegrał istotną rolę w organizacji życia na Mazowszu w pierwszym okresie życia powojennego, m.in. w przygotowaniu i przeprowadze­niu reformy rolnej. Następnie, w ramach zagospodarowania Ziem Odzyskanych, zostaje delegowany na Dolny Śląsk, gdzie przebywa już do końca życia. Był bardzo popularny we Wrocławiu jako człowiek aktywny, towarzyski, życzliwy ludziom. Pracował na odpowie­dzialnych stanowiskach, m.in., dyrektora Oddziału Zrzeszenia Gminnych Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" i w PGR-ach, pełnił też funkcję wiceprze­wodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej. Po przejściu na emeryturę był znanym działaczem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBOWiD). W 1979 roku "Ossolineum" we Wrocławiu wydało jego obszerną książkę wspomnień z lat 1907-1945, pt. "Droga do celu".

Kazimierz German był żonaty z Barbarą Radomską, współtowarzyszką działalności podziemnej z lat okupacji. Zmarł 1 września 1983 r. we Wrocławiu.